Ένα καινοτόμο εργαλείο mobile εκπαίδευσης που έχει τη δυνατότητα να σώσει τις ζωές μητέρων και νεογνών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού σε χώρες της Αφρικής, η εφαρμογή The Safe Delivery app, παρουσιάστηκε χθες στην Κοπεγχάγη.
Η εφαρμογή αναπτύχθηκε από τον Δανικό οργανισμό Maternity Foundation σε συνεργασία με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης και του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας. Αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης επιβεβαιώνουν ότι η εφαρμογή The Safe Delivery app μπορεί να ενδυναμώσει σημαντικά την ικανότητα όσων παρευρίσκονται σε διαδικασία τοκετού να σώσουν ζωές.
Κάθε χρόνο, 289.000 γυναίκες και περισσότερα από πέντε εκατομμύρια νεογνά πεθαίνουν ως αποτέλεσμα επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του τοκετού. Το 99% των θανάτων συμβαίνουν σε αναπτυσσόμενες χώρες. Όμως, η συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων θα μπορούσε να αποφευχθεί αν αυτές οι γυναίκες είχαν την υποστήριξη εκπαιδευμένου προσωπικού κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Η εφαρμογή The Safe Delivery app βασίζεται στην ταχεία διάδοση της κινητής τηλεφωνίας στην Αφρική, όπου ήδη υπάρχουν περισσότεροι από 600 εκατομμύρια χρήστες κινητών τηλεφώνων. Η mobile τεχνολογία ανοίγει το δρόμο για καινοτόμες λύσεις σε παγκόσμια προβλήματα υγείας που κάτω από άλλες συνθήκες είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν λόγω των μεγάλων γεωγραφικών αποστάσεων (π.χ. σε επαρχιακές περιοχές) και της έλλειψης εκπαίδευσης.
Το The Safe Delivery app περιλαμβάνει animated βίντεο που προσφέρουν οδηγίες για επαγγελματίες υγείας σε αναπτυσσόμενες χώρες σχετικά με το πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν επιπλοκές κατά τη διάρκεια του τοκετού, όπως για παράδειγμα αν η μητέρα πάθει αιμορραγία μετά τον τοκετό ή το νεογνό δεν αναπνέει. Τα βίντεο είναι διαθέσιμα τόσο στα Αγγλικά όσο και σε τοπικές γλώσσες, ενώ μπορούν να αξιοποιηθούν και από άτομα με περιορισμένες γλωσσικές ικανότητες.
Το The Safe Delivery app υποβλήθηκε σε κλινική δοκιμή στην Αιθιοπία. Τα αποτελέσματα της μελέτης θα δημοσιευθούν στο τέλος του 2015, αλλά τα δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι η εφαρμογή μπορεί να αυξήσει σημαντικά την ικανότητα των επαγγελματιών υγείας να αποτρέψουν τις επιπτώσεις απειλητικών για τη ζωή επιπλοκών.
Η ικανότητα των επαγγελματιών υγείας να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις αιμορραγιών μετά τον τοκετό, καθώς και επαναφοράς νεογνών στη ζωή υπερδιπλασιάστηκε ύστερα από 12 μήνες χρήσης της εφαρμογής. Η μεγαλύτερη βελτίωση ικανοτήτων παρουσιάστηκε στους επαγγελματίες υγείας σε περιοχές της επαρχίας, όπου υπήρχε και η μεγαλύτερη ανάγκη για εκπαίδευση. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι οι ικανότητες συνέχισαν να βελτιώνονται καθ’ όλη τη διάρκεια των 12 μηνών, υποδεικνύοντας ότι η εφαρμογή είναι σε θέση να διατηρεί και να βελτιώνει διαρκώς το επίπεδο των γνώσεων.
Η τελική έκδοση του The Safe Delivery app θα είναι διαθέσιμη δωρεάν για τους φορείς στον τομέα της υγείας και τους ΜΚΟ σε αναπτυσσόμενες χώρες. Η εφαρμογή θα δοκιμαστεί εκτενώς και θα αξιολογηθεί σε συνεργασία με αυτούς τους φορείς, μετά την κυκλοφορία της, σε συγκεκριμένες περιοχές της Αφρικής, με στόχο τη συλλογή δεδομένων και την καλύτερη αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και της χρήσης της. Μέχρι στιγμής, φορείς όπως ο Ερυθρός Σταυρός της Δανίας και το Marie Stopes International έχουν αποφασίσει να συμπεριλάβουν την εφαρμογή στα προγράμματα υγείας που πραγματοποιούν στη Γουινέα και την Τανζανία, αντίστοιχα.
Σχετικά με τη μητρική θνησιμότητα
Κάθε χρόνο, 289.000 γυναίκες και περισσότερα από 5 εκατομμύρια νεογνά πεθαίνουν λόγω επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του τοκετού. Το 99% αυτών των θανάτων συμβαίνουν σε αναπτυσσόμενες χώρες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μητρική θνησιμότητα είναι ένας από τους πλέον βασικούς λόγους που παιδιά μένουν ορφανά.
Τα αίτια της μητρικής θνησιμότητας είναι πολλά και πολύπλοκα, αλλά το United Nation People Fund (UNFPA) θεωρεί ότι η πλειοψηφία των θανάτων θα μπορούσε να αποφευχθεί αν οι μητέρες είχαν την υποστήριξη εκπαιδευμένου προσωπικού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Παρόλα αυτά, κάθε χρόνο, 40 εκατομμύρια γυναίκες γεννούν χωρίς υποστήριξη από κάποιο επαγγελματία. Στην Αιθιοπία, μόλις το 10% των γυναικών είχαν κατά τη διαδικασία τοκετού μαζί τους εκπαιδευμένο προσωπικό.
Η μητρική θνησιμότητα έχει περιοριστεί κατά το ήμισυ μετά το 1990, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει σημαντική πρόοδος. Παρόλα αυτά, υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μέχρι την επίτευξη του στόχο των Ηνωμένων Εθνών για περιορισμό της μητρικής θνησιμότητας κατά 75% μέχρι το 2015. Μάλιστα, η πρόοδος δεν ήταν ίδια σε όλες τις χώρες – π.χ σε κάποιες χώρες της Αφρικής δεν υπήρξε καθόλου πρόοδος, ενώ οι εξελίξεις δεν άγγιζαν τις πιο ευάλωτες και μειονεκτούσες ομάδες.
Σχετικά με την εφαρμογή The Safe Delivery app
Μέσα σε λίγα χρόνια, θα υπάρχουν περισσότερα συμβόλαια κινητής από ότι άνθρωποι στον πλανήτη. Εκτιμάται ότι 65-70% των κατοίκων των υποσαχάριων περιοχών θα έχουν πρόσβαση σε κινητό τηλέφωνο, ενώ ο αριθμός αυτός θα αυξάνεται διαρκώς. Το 2019, ο αριθμός των χρηστών κινητών τηλεφώνων στην Αφρική με πρόσβαση στο internet θα είναι 20 φορές μεγαλύτερος από τον σημερινό.
Το The Safe Delivery app βασίστηκε στην αυξητική τάση της χρήσης κινητών τηλεφώνων στην Αφρική και έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την πρόληψη της μητρικής θνησιμότητας: την απουσία εκπαιδευμένου προσωπικού κατά τον τοκετό.
Η εφαρμογή είναι ένα καινοτόμο εργαλείο που αναπτύσσεται από το Maternity Foundation σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και το Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας. Προσφέρει εκπαίδευση μέσω σύντομων animated βίντεο που είναι διαθέσιμα τόσο στα Αγγλικά όσο και σε τοπικές γλώσσες, ενώ μπορούν να αξιοποιηθούν και από άτομα με περιορισμένες γλωσσικές ικανότητες. Η εφαρμογή δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης επαγγελματιών υγείας σε επαρχιακές περιοχές σε πληροφορίες, οι οποίοι κάτω από άλλες συνθήκες είναι δύσκολο να έχουν παρακολουθήσουν παραδοσιακά εκπαιδευτικά προγράμματα. Η εφαρμογή περιέχει, επίσης, λίστες φαρμάκων και πρακτικών διαδικασιών, push messages και δυνατότητες εξέτασης γνώσεων.
Το The Safe Delivery app προσφέρει συμβουλευτική για την αντιμετώπιση οξέων επιπλοκών κατά τη διάρκεια του τοκετού, βάσει των προτύπων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του ALSO (International Advanced Life Support Obstetrics), του FIGO (International Federation of Gynecology and Obstetrics), του RCOG (Royal College of Obstetricians and Gynecologists) και του ACOG (American Congress of Obstetricians and Gynecologists).
Η εφαρμογή χρηματοδοτήθηκε από το MSD for Mothers, το The Obel Family Foundation και μέσω μίας καμπάνιας χρηματοδότησης στο Indiegogo, που συγκέντρωσε περισσότερα από $50.000 το φθινόπωρο του 2014. Την εφαρμογή ανέπτυξε η εταιρεία Visikon.
Σχετικά με την μελέτη
Το The Safe Delivery app δοκιμάστηκε σε κλινικές μελέτες στην Αιθιοπία την περίοδο 2013-2014. Η μελέτη εξέτασε τη δυνατότητα 129 επαγγελματιών υγείας να αντιμετωπίσουν απειλητικών για τη ζωή επιπλοκών κατά τη διάρκεια του τοκετού σε μητέρες και νεογνά μετά από 0, 6 και 12 μήνες. Στην αρχή της μελέτης, υπήρχε σημαντική αδυναμία αντιμετώπισης περιστατικών αιμορραγίας μετά τον τοκετό ή δυσκολίας αναπνοής του βρέφους, με μόλις το 20-25% των σημαντικότερων ενεργειών που πρέπει να πραγματοποιούνται σε τέτοιες περιπτώσεις να εξασκούνται από το προσωπικό.
Οι ικανότητες των επαγγελματικών υγείας να αντιμετωπίσουν περιστατικά αιμορραγίας μετά τον τοκετό ή αδυναμίας αναπνοής του βρέφους υπερδιπλασιάστηκε μετά από 12 μήνες χρήσης της εφαρμογής. Τα αποτελέσματα υπέδειξαν ότι το The Safe Delivery app είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη βελτίωση – και διατήρηση – της ποιότητας υποστήριξης του τοκετού σε αναπτυσσόμενες χώρες.
Σχετικά με το Maternity Foundation
To Maternity Foundation είναι ένα Δανικός Οργανισμός που ιδρύθηκε το 2005 και ως στόχο έχει να σώζει ζωές γυναικών και νεογνών που κινδυνεύουν από επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Το όραμά του είναι καμία γυναίκα να μην πεθαίνει όσο δίνει ζωή.
Από το 2005, περισσότερα από 380.000 άτομα έχουν λάβει την εκπαίδευση που παρέχει το Maternity Foundation για την υγεία μητέρας-παιδιού, ενώ 19.000 γυναίκες είχαν έναν ασφαλή τοκετό σε συνεργαζόμενα με τον Οργανισμό νοσοκομεία και κλινικές υγείας στην Αιθιοπία. Ο αριθμός τοκετών σε συνεργαζόμενα με τον Οργανισμό ιδρύματα έχει αυξηθεί κατά 155% από το 2010 έως σήμερα.
Το Maternity Foundation στοχεύει στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας σε αναπτυσσόμενες χώρος και στην ανάπτυξη νέων, καινοτόμων πρωτοβουλιών, όπως το The Safe Delivery app.
Σχετικά με τους ερευνητές που ασχολήθηκαν με το The Safe Delivery app
Η ανάπτυξη και η μελέτη του The Safe Delivery app πραγματοποιείται σε συνεργασία με ιατρικό προσωπικό και ερευνητές των Πανεπιστημίων της Κοπεγχάγης και της Νότιας Δανίας, σε θέματα mHealth και παγκόσμιας ανάπτυξης.
Οι δύο ερευνητές που ασχολούνται με το project είναι οι Δρ. Stine Lund και Δρ. Bjarke Lund Sørensen.
Η κυρία Stine Lund είναι γιατρός στο τμήμα Παιδιατρικής του Νοσοκομείου του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης και κάτοχος PhD από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης. Είναι μία από τους πιο διάσημες εμπειρογνώμονες σε εργαλεία mHealth και προγράμματα για αναπτυσσόμενες χώρες. Έχει ιδρύσει το Wired Women στην Τανζανία, ένα εργαλείο mHealth που συνδέει τις εγκύους με το σύστημα υγείας μέσω υπηρεσιών SMS. Το σύστημα Wired Women δοκιμάζεται, επίσης, ως μέρος του προγράμματος του Maternity Foundation στην Αιθιοπία.
Ο κύριος Bjarke Lund Sørensen είναι γιατρός με PhD στη διασφάλιση ποιότητας της φροντίδας δύσκολων τοκετών και της φροντίδας νεογνών σε υποβαθμισμένες και μεσαίου εισοδήματος χώρες, ενώ συνεργάζεται με το ALSO (Advanced Life Support in Obstetrics) στην υποσαχάρια Αφρική και με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.
Ο κύριος Bjarke Lund Sørensen εργάζεται στο τμήμα Μαιευτικής και Γυναικολογίας στο Νοσοκομείο του Πανεπιστημίου του Οντένσε και είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας. Το τελευταίο ασχολείται σημαντικά με την έρευνα της αναπαραγωγικής υγείας σε υποβαθμισμένες και μεσαίου εισοδήματος χώρες και φιλοξενεί το Centre of Innovative Medical Technology, ένα διάσημο φορέα για την ανάπτυξη στρατηγικών mHealth.
